برنج قهوه ای چیست؟

برنج قهوه ای از جنس همان برنج سفید است با این تفاوت که در برنج سفید ، لایه های بیرونی شالی بطور کامل برداشته می شود ولی در برنج قهوه ای فقط لایه اول آن برداشته می شود.

برنج قهوه ای نسبت به برنج سفید سرشار از آهن , روی , فسفر , منگنز , کلسیم , منیزیم , پتاسیم سلنیم , ویتامین های E ,B1 , B2 , B3 , B6 , K  است که باعث می شود خواص بهتری داشته باشد.

برنج قهوه ای منبع قوی از پروتئین است و مقدار زیادی فیبر به رژیم غذایی شما می افزاید

برنج قهوه ای در واقع یک برنج سبوس دار است که می توان آن را جزء دسته غلات به حساب آورد.

از جوانه برنج قهوه ای هم که خواص زیادی دارد استفاده می کنند که با قرار دادن این برنج در آب بعد از چند ساعت تهیه می شود.

معمولاً خیلی از مردم خوردن برنج سفید را به برنج قهوه ای ترجیح می دهند ولی با خوردن یک وعده این برنج به خوشمزگی و خواص خوب آن پی می برند.

برنج نه تنها در آسیا بلکه برای برای جمعیت زیادی از مردم جهان ،یک ماده‌ی غذایی اصلی به حساب می آید.

برنج قهوه ای از نوع غلات دانه‌بلند است و در پخت و پز به همراه خورشت یا مخلوط در سالاد مصرف می شود.

برنج قهوه ای شیرین، خوردنی خوشمزه و لذیذی است که برای درست کردن دسر به کار می رود.

شربت برنج قهوه ای هم داریم که به عنوان یک شیرین‌کننده‌ی سالم و با عطر و مزه کره‌ای در غذاهای پختنی‌ و انواع نوشیدنی‌های گرم کاربرد دارد.

در تازه ترین تحقیقاتی که در دانشگاه پنسیلوانیا صورت گرفته مشخص شده است که پیشینه مصرف برنج به حدود ۵۰۰۰ سال پیش باز می گردد. امروزه برنج تغذیه اصلی نیمی از جمعیت جهان است و میلیارد ها نفر در قاره آسیا و بخش هایی از آفریقا و همچنین اروپا از آن به عنوان غذای اصلی استفاده می کنند.

اگرچه برنج سفید پر مصرف ترین گونه برنج در دنیا می باشد اما در سالیان اخیر استفاده از برنج قهوه ای به دلیل خواص بی شمار و فوایدی که بر سلامتی انسان دارد، افزایش چشمگیری داشته است.

آرد برنج، شربت برنج و روغن سبوس از جمله محصولات فراوری شده ای هستند که از این دانه پر ارزش غذایی به دست می آیند. برنج در حالت عادی به رنگ سفید است اما برنج قهوه ای ظاهری تقریبا متفاوت دارد و برخی آن را با برنج دودی اشتباه می گیرند.

ارزش غذایی برنج قهوه‌ای

برنج قهوه‌‌ای سرشار از مواد معدنی موردنیاز بدن، همچنین حاوی پروتئین و مقدار قابل‌توجهی فیبر است. به‌علاوه این ماده غذایی منبع اسیدهای چرب است.

در جدول زیر ارزش غذایی ۱۰۰ گرم برنج قهوه‌ای را در برابر ۱۰۰ گرم برنج سفید پخته‌شده می‌بینید.

خواص و فواید شگفت انگیز برنج قهوه ای

مزایای برنج قهوه ای شامل بهبود عملکرد سیستم قلبی عروقی، سیستم گوارش، مغز و سیستم عصبی است. آن با آنتی اکسیدان های قدرتمند که از طیف وسیعی از بیماری ها مانند فشار خون بالا، سطح ناسالم کلسترول بد ، استرس، افسردگی روانی و اختلالات پوستی تسکین می یابد، بارگیری می شود. وجود مواد مغذی در برنج قهوه ای ثابت شده در شرایط مختلف پزشکی مانند سرطان، چاقی، دیابت، اختلالات نوروژنیک و بی خوابی موثراست. آن دارای خواص ضد افسردگی است و به حفظ استخوان های سالم و سیستم ایمنی قوی کمک می کند.

• معادل ۱ دانه بادام ویتامین دی دارد؛
• معادل ۶ قاشق غذاخوری کنجد ویتامین ب۶ دارد؛
• معادل ۵/۵ قاشق غذاخوری جودوسر فیبر دارد؛
• معادل ۲/۵ قاشق غذاخوری کشمش پتاسیم دارد؛
• معادل ۳۸ دانه بادام‌هندی منیزیوم دارد؛ و
• معادل ۷۰ گرم اسفناج آهن دارد.

خواص برنج قهوه ای برای سلامتی

۱. کنترل دیابت

برنج قهوه‌ ای برای افراد دیابتی و دارای قند خون بالا مفید است. زیرا شاخص گلیسمی (این شاخص به ما می‌گوید به طور مثال پس از صرف مقدار مشخصی از ماده غذایی خاص، قند خون به چه میزان افزایش خواهد داشت) پایینی دارد، در نتیجه انسولین را کاهش می‌دهد و موجب تثبیت قند خون می‌شود. مطالعه‌ی مقایسه‌ای که در این زمینه صورت گرفته است نشان می‌دهد برنج قهوه‌ای سرشار از اسید فیتیک، فیبر و پلی‌فنول‌های ضروری است. از آنجایی که این برنج یک کربوهیدرات پیچیده است، روند آزادسازی قند در آن به مراتب کندتر از برنج سفید صورت می‌گیرد و این امتیاز مهمی برای این برنج محسوب می‌شود؛ زیرا همان‌طور که می‌دانید کربوهیدرات‌های پیچیده قند خون را به کندی افزایش می‌دهند و تأثیرات مثبتی روی بدن دارند. انجمن دیابت آمریکا اعلام کرده است که برنج قهوه ای در مقایسه با برنج سفید انتخاب مناسب‌تری برای افراد دیابتی است چون نیاز‌های آنها به ویتامین‌های ضروری، فیبر و مواد معدنی را تأمین می‌کند.

۲. تأمین آنتی‌اکسیدان

برنج قهوه ای سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که به گونه‌ای گسترده از بدن در مقابل رادیکال‌های آزاد اکسیژن محافظت می‌کنند. این برنج دارای آنتی‌اکسیدان مهمی به نام سوپراکسید دیسموتاز است که سلول‌ها را از آسیب‌های ناشی از اکسیداسیون در روند تولید انرژی محافظت می‌کند. در مقایسه‌ای که بین برنج قهوه ای و سفید انجام شده است، مشخص شد که برنج قهوه ای اثر بهتری در برابر رادیکال‌های آزاد دارد و به پیشگیری از بیماری‌هایی که به واسطه‌ی اکسیداسیون عارض می‌شوند (مثل سکته‌ی قلبی) کمک می‌کند.

۳. کنترل چاقی

از فواید برنج قهوه ای تأثیر آن در کنترل وزن افرادی است که با چاقی مبارزه می‌کنند. این برنج حاوی منگنز است که به سنتز چربی بدن کمک می‌کند. مطالعاتی که در این زمینه انجام شده، نشان داده است مصرف غلات کامل مانند برنج قهوه ای دارای اثرات مثبت بر روی بدن است؛ چون موجب کاهش شاخص توده‌ی بدن و چربی آن می‌شود. برنج قهوه ای به افزایش فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز که یکی از آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی است و همچنین به بالا رفتن سطح کلسترول خوب (HDL) در افراد چاق کمک می‌کند. جوانه‌ی برنج قهوه ای هم اثرات ضدچاقی مؤثری دارد.

۴. بهبود اختلالات عصبی

خواص برنج قهوه ای به همین‌جا ختم نمی‌شود. جوانه‌ی برنج قهوه ای به دلیل داشتن منابع فراوان اسید گاما آمینوبوتیریک که پیش از این هم به آن پرداختیم، در پیشگیری از عوارض مربوط به اعصاب مثل بیماری آلزایمر مؤثر است. برنج قهوه ای جوانه‌زده حاوی ترکیبات سالمی است که به مهار آنزیم‌های مضر مرتبط با بیماری آلزایمر کمک می‌کند و از طرفی برای سایر اختلالات مغزی مانند زوال عقل و فراموشی نیز مفید است.

۵. بهبود سلامت روان زنان شیرده

جوانه‌ی برنج قهوه ای برای سلامت روان مادران شیرده مفید است. یک مطالعه‌ی تحقیقاتی نتایج مثبتی را از مصرف جوانه‌ی برنج قهوه ای در زنان پرستار و کاهش اختلالات خلقی، افسردگی و خستگی در آنها نشان داده است. این مطالعه پیشنهاد کرده است که زنان شیرده در طول دوران شیردهی مصرف برنج قهوه ای را افزایش دهند. با این کار توانایی بدن در برابر استرس بهبود می‌یابد و ایمنی آن بالاتر می‌رود.

۶. تقویت سلامت دستگاه گوارش

برنج قهوه ای ماده‌ی خوراکی سالمی است که می‌توانید به منظور داشتن یک سیستم گوارشی سالم آن را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید. فیبر موجود در برنج قهوه ای عملکرد روده‌ها را تنظیم می‌کند و به شما حس سیری می‌دهد و مانع از یبوست و کولیت روده می‌شود. مطالعه‌ی مقایسه‌ای که بین برنج سفید و قهوه ای درباره‌ی فرآیند هضم در معده انجام شد، نشان می‌دهد جذب اسید معده و رطوبتی که باعث ورم می‌شود از خواص سبوس برنج قهوه ای است.

۷. تقویت سلامت قلب و عروق

برنج قهوه ای مقادیر زیادی سلنیم دارد که برای سلامت قلب مفید است. مصرف غلات کامل مانند برنج قهوه ای به کاهش انسداد عروق در نتیجه‌ی تجمع چربی‌ها کمک می‌کند. این عمل در کاهش خطر ابتلا به اختلالات قلبی مانند فشار خون بالا و بیماری‌های عروقی مؤثر است. مطالعاتی که در این‌ مورد انجام شده نشان می‌دهد بافت اطراف دانه‌ی برنج قهوه ای اجزای سالمی دارد که در برابر آنژیوتانسین ۲ (نوعی پروتئین غدد درون ریز) که در افزایش فشار خون و تصلب شرایین یا سخت شدن عروق دخیل هستند، مقاومت می‌کند.

۸. کنترل سطح کلسترول خوب

برنج قهوه ای گزینه‌ی سالمی برای حفظ کلسترول خوب در برابر چربی‌هایی است که به طور طبیعی وجود دارند و مواد مغذی مفیدی دارد که به متابولیسم لیپیدها و گلوکز کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف برنج قهوه ای به بهبود قابل توجه غلظت خون و کلسترول خوب (HDL) در افراد مبتلا به سوء مصرف الکل کمک می‌کند. این تحقیقات به این نکته هم اشاره می‌کند که عصاره‌ی جوانه‌ی برنج قهوه ای در جلوگیری از افزایش تری‌گلیسیرید کبد به علت مصرف بیش از حد الکل مؤثر است چون در این عصاره همان‌طور که قبلا هم توضیح دادیم آمینواسیدی به نام گاما آمینوبوتیریک (گابا) وجود دارد که نقش مهمی را در ایجاد خواص برنج قهوه ای ایفا می‌کند.

۹. پیشگیری از سرطان

از دیگر فواید برنج قهوه ای نقش مهم آن در پیشگیری از سرطان‌های مختلف مانند سرطان روده بزرگ، سرطان پستان و سرطان خون است. این تأثیرات مفید را می‌توان به وجود آنتی‌اکسیدان‌های قوی و فیبر بالا در این ماده‌ی غذایی نسبت داد. فیبر موجود در برنج قهوه ای توانایی این را دارد که به سموم مضر سرطان در بدن متصل شود، این امر مانع اتصال این سموم به دیواره‌های روده‌ بزرگ شده و باعث می‌شود توسط روده‌ها از بدن خارج شوند. تحقیقاتی که برای ارزیابی خواص برنج قهوه ای در زمینه‌ی جلوگیری یا کاهش سرعت توسعه سرطان انجام شده، نشان می‌دهد که سبوس برنج قهوه ای شامل فنل‌های ضروری مانند: تریسین، فرولیک اسید و کافئیک اسید است که در حال حاضر برنج سفید میزان بسیار کمی از این عناصر دارد. تأثیر این ترکیبات فنلی روی تکثیر سلول‌های سرطانی روده‌ی بزرگ و پستان باارزش است. مطالعه‌ی دیگری نشان می‌دهد که جوانه‌ی برنج قهوه ای اثر محرک و پیشگیرانه در روند آپوپتوز (خزان یاخته‌ای) دارد و در مهار تولید سلول‌های سرطانی در سرطان خون مؤثر است. علاوه بر این، تحقیقات معتبری هم درباره‌ی خواص سبوس برنج قهوه ای و اثر ضدتوموری آن درصورت گنجاندن در رژیم غذایی وجود دارد.

۱۰. تقویت مغز و سیستم عصبی

برنج قهوه ای برای عملکرد بهتر مغز و سیستم عصبی مفید است، به سوخت و ساز بدن در مغز سرعت می‌بخشد و این به دلیل حضور ویتامین B و مواد معدنی ضروری مانند منگنز در این ماده‌ی خوراکی اعجاب‌انگیز است. منیزیم موجود در آن به ایجاد تعادل در فعالیت کلسیم برای تنظیم اعصاب و توده‌های عضلانی بدن کمک می‌کند و مانع افزایش ناگهانی کلسیم در سلول‌های عصبی و فعال شدن عصب‌ها می‌شود در نتیجه به آرامش اعصاب و عضلات و جلوگیری از انقباض بیش از حد آنها، کمک می‌کند. ویتامین E موجود در آن نیز نقش حیاتی در جلوگیری از بیماری‌های مختلف مغز ایفا می‌کند. بیماری‌های مغز بیماری‌هایی هستند که در اثر آسیب‌های اکسیداتیو (پیروزی رادیکال‌های آزاد بر دفاع آنتی‌اکسیدانی بدن و به نوعی به حمله‌های بیولوژیک به ارگانیزم بدن اطلاق می‌شود) به‌وجود می‌آیند.

۱۱. درمان افسردگی

جوانه‌ی برنج قهوه ای خاصیت ضدافسردگی دارد و به مبارزه با اختلالات اضطرابی کمک می‌کند. یک مطالعه‌ی تحقیقاتی نشان داده است که جوانه‌ی برنج قهوه ای حاوی اسیدهای آمینه‌ی ضروری مانند گلوتامین، گلیسیرین و گاباست. این عناصر در مهار و کاهش فعالیت انتقال‌دهنده‌های عصبی مؤثر هستند. انتقال‌دهنده‌های عصبی پیام‌های مرتبط با اضطراب، افسردگی و استرس را به مغز منتقل می‌کنند؛ در نتیجه با کاهش فعالیت آنها فرد یک آرامش نسبی را تجربه می‌کند.

۱۲. رفع بی خوابی

برنج قهوه ای برای درمان بی‌خوابی نیز مفید

است. این خوراکی منبع طبیعی ملاتونین یا همان هورمون خواب است و با تمدد اعصاب باعث افزایش کیفیت خواب می‌شود.

۱۳. تقویت سیستم ایمنی

برنج قهوه ای مقادیر قابل توجهی ویتامین، مواد معدنی و ترکیبات فنلی ضروری دارد که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این ماده‌ی خوراکی توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌ها را بهبود می‌بخشد.

۱۴. تقویت سلامت استخوان‌ها

برنج قهوه ای به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. این ماده سرشار از منیزیم است که همراه با کلسیم رشد ساختار فیزیکی استخوان‌ها را فراهم می‌کند. برنج قهوه ای غنی از منیزیم مانع از دمیلینه شدن (میلین یک نوع پروتئین است كه الیاف عصبی را می‌پوشاند و از آنها حفاظت می‌كند. بدون میلین، مغز و نخاع نمی‌توانند با سایر عصب‌هایی كه در بدن وجود دارد ارتباط برقرار كنند. ممكن است میلین ملتهب شود یا تخریب گردد. به این فرایند دمیلینه شدن می‌گویند) استخوان می‌شود و برای عارضه‌هایی مانند آرتریت و پوکی استخوان مفید است.

برنج سفید بهتره یا برنج قهوه ای

برنج سفید پرمصرف ترین نمونه برنج مصرفی در ایران است. برنج به عنوان یک ماده غذایی انواع گوناگونی دارد و در حالت کلی برنج به عنوان غذای اصلی بسیاری از مردم دنیا به شمار می رود. برنج ماده غذایی است که بیشترین میزان استفاده آن مربوط به کشورهای آسیایی است و از شرق آسیا تا غرب آن، و همچنین کشورهای شرق دور مصرف گسترده آن رواج دارد.

زیرا این ماده غذایی در کشورهای مختلف آسیایی از جمله کره های جنوبی و شمالی، ژاپن، بوتان، بنگلادش، تایلند، هند، پاکستان، افغانستان، ایران و حتی بخش هایی از ترکیه و عراق نیز تولید می شود. به همین دلیل می توان ارقام و گونه های مختلفی از برنج را در این مناطق مشاهده کرد.

برنج سفید محصولی است که از پوست گیری دانه برنج بدست می آید اما با این کار بسیاری از خواص برنج از دست می رود. برای همین شیوه های مختلفی در فرآوری برنج ابداع شده که در نتیجه این شیوه ها محصولاتی مثل برنج قهوه ای تولید می شود که برخی از آنها در نوع خود شاخص و منحصر بفرد هستند. در واقع یکی از این گونه های بی نظیر برنج در سراسر دنیا، برنج قهوه ای است.

برنج قهوه ای محصولی خواص سرشار متعددی دارد اما با این حال میزان مصرف آن در ایران نسبت به برنج سفید بسیار کمتر است. ما در این مقاله قصد داریم شما را در مورد مصرف برنج سفید و برنج قهوه ای راهنمایی کنیم.

فراورده جانبی برنج قهوه‌ ای

جوانه‌ی برنج قهوه‌ ای یکی از فرآورده‌های محبوب این ماده‌ی خوراکی است که ارزش غذایی بالایی دارد و این ارزش غذایی ویژه را مدیون وجود گاما آمینوبوتیریک اسید یا گابا (GABA) است. برای تهیه‌ی جوانه‌ی برنج قهوه‌ ای می‌توانید مانند هر جوانه‌ی دیگری دانه‌های برنج را چند ساعتی در آب خیس‌ کنید تا جوانه بزند. این بهترین راه‌ حل ممکن برای به‌دست آوردن حداکثر مقدار گابا و بالاترین سطح پروتئین و آنزیم‌های خوب در برنج قهوه‌ ای است. یعنی اگر می‌خواهید بهترین بهره را از این برنج ببرید، جوانه‌اش را استفاده کنید.

روند جوانه زدن برنج منجر به افزایش قابل توجه عناصر ضروری مثل فرولیک اسید، لیزین، منیزیم، پتاسیم، ویتامین E، نیاسین، ویتامین B6، تیامین و فیبر در رژیم غذایی می‌شود. این مواد مغذی به جذب بهتر در جریان فرآیند هضم کمک می‌کنند و مانع ناراحتی‌های روده، التهاب و آلرژی می‌شوند. این جوانه را بدون آنکه ارزش غذایی آن از بین برود می‌توانید خشک و نگهداری کنید. این جوانه برای افزایش طول عمر مفید است.